De Reclame Code Commissie deed op 25 september uitspraak in casus 018/00311 waarbij een persoon klaagde over advertenties van het Trimbos Instituut op Facebook. Het ging om advertenties, duidelijk bedoeld voor (ex)kankerpatiënten, niet om een programma voor mensen met “interesse” in kanker. Volgens de klager heeft Trimbos met de advertentie willens en wetens, gebruikmakend van individuele data van Facebook-gebruikers en persoonlijke gegevens omtrent de gezondheid er op aangestuurd om (ex)kankerpatiënten te bereiken. De persoon vind zich geschaad in haar privacy (persoonlijke levenssfeer). Bij de behandeling wordt nagegaan of de wet is overtreden.
Trimbos geeft aan zelf geen informatie over de personen te krijgen en alleen maar advertentieruimte te huren. Facebook geeft aan: “Hoewel er in de strikte zin van de wet geen sprake is van de verwerking van bijzondere persoonsgegevens bij de verwerking van interesses die het Facebook-concern alleen afleidt uit trefwoorden op bezochte pagina’s en apps (en niet ook uit de inhoud van profielen), betreft het wel een gegevensverwerking met grote impact voor betrokkenen. Het gaat hierbij om een voor gebruikers onzichtbare, doorlopende observatie van een groot deel van hun (intieme) surfgedrag en appgebruik, waarbij adverteerders verboden wordt betrokkenen te laten merken op welke profielkenmerken zij zijn geselecteerd. De kern van de privacywetgeving is het voorkomen van verwerkingen met grote risico’s voor de persoonlijke levenssfeer van betrokkenen. Daarom rust op het Facebook-concern in ieder geval de plicht om betrokkenen hierover nader te informeren” en verwijst vervolgens naar het persbericht van de Autoriteit Persoonsgegevens van 3 juli 2018 waarin wordt meegedeeld dat de zorgen uit dit eerdere rapport van de AP inmiddels zijn weggenomen, door bijvoorbeeld het beter informeren van betrokkenen. Volgens de AP “bood Facebook adverteerder de mogelijkheid om zich te richten op de seksuele voorkeur van gebruikers die zij in hun profiel kunnen aangeven. Op aandringen van de AP heeft Facebook in 2017 deze optie geschrapt voor Europese gebruikers”.
Volgens de uitspraak gaat het dus om een persoon die niet in haar profiel een bijzonder persoonsgegeven kenbaar maakt, maar dit gegeven is uit haar Facebook gedrag gehaald, namelijk haar ‘likes’ en klikgedrag, op te maken dat zij ex-kankerpatiënt is. Gelet op hetgeen door partijen naar voren is gebracht, is duidelijk dat er bij de onderhavige reclame-uiting sprake is geweest van de verwerking van interesses afgeleid uit ‘likes’ en/of klikgedrag van klaagster op Facebook en niet uit de inhoud van een persoonlijk ingevuld Facebook-profiel. Er bestaat onvoldoende aanleiding om de wijze waarop Facebook en/of Trimbos het zoek- en ‘like’ gedrag van klaagster hebben aangewend om een specifieke reclame-uiting onder haar aandacht te brengen, te beschouwen als een verwerking van bijzondere persoonsgegevens in de zin van de wet. En daarom wordt dit niet gezien als een overtreding van de wet. Het bericht laat niet weten of de klager tevreden is met deze uitspraak.